Trong hành trình ghé thăm mô hình của ông A Dai và vợ, nhóm nghiên cứu thực địa đã tìm hiểu và học tập được rất nhiều điều hay từ phương thức canh tác tự nhiên của người Ca Doong và bố trí sinh hoạt, sắp xếp trong vườn Rẫy của Già.

Mô hình của Già có khoảng 4 ha. Trước đây, Già phân chia các Rẫy trồng lúa theo kiểu luân khoảnh theo chu kỳ 4 đến 5 năm canh tác, bỏ hóa để đất Rẫy được tự phục hồi tự nhiên, và chỉ trồng 1 vụ trong năm. Vài năm gần đây khi Già có con có nhu cầu cần tách hộ, Già chia lại cho con cháu; và gần đây nhất cũng bị thu hồi đất ruộng tại một số chỗ bởi công trình thủy điện (dự kiến sắp làm bởi công ty tư nhân từ Sài Gòn). Nhằm đảm bảo cuộc sống sinh kế Già đã chuyển sang làm hai vụ lúa ruộng trên năm. Hiện nay Già phân chia có 02 Rẫy lúa có trồng xen các loại cây bản địa khác trong năm; làm thêm 03 Rẫy mỳ và 01 ruộng. Rẫy mỳ chủ yếu là mỳ cao sản (hay còn lại gọi mỳ lai). Trong các thôn làng của xã Đăk Nên, cơ bản việc sử dụng thuốc diệt cỏ và phân bón hóa học không được sử dụng. Tại nhiều điểm bán quán hàng không có các sản phẩm này, nhóm tìm hiểu cũng không nhìn thấy sự xuất hiện của các vỏ bao thuốc diệt cỏ, phân hóa học. Để đạt được điều này là nhờ người dân tự ý thức, tự nhận diện được, và nhờ sự quán triệt chặt chẽ của chính quyền xã.

Khi vào tới vườn, với sự chào đón nhiệt tình của Già - nhóm chúng tôi cũng đã tìm hiểu học hỏi các cách thức làm vườn, trồng cây, sử dụng giống và canh tác theo kiểu phương thức canh tác sinh thái, dựa trên chính tri thức của Già. Đất của Già là Già tự khai hoang và canh tác trên 30 năm qua. Trước khi công nghiệp hóa chưa có tại địa phương Già chỉ trồng lúa (tất cả đều giống bản địa của đồng bào Ca Doong), ngô bản địa và các loại cây trồng ăn quả bản địa của địa phương.

Mô hình của Già chia thành hai phần; phần trên đồi cao là trồng lúa Rẫy, phần dưới là trồng lúa nước và một số cây ăn quả rất nhiều loài. Và hiện tại trong mô hình Già có khoảng 20 loại giống bản địa khác nhau: lúa, mì, keo, chuối, cam, quýt, cau, cà phê, dứa, xoan đâu, quế, mít, xoài, sa nhân, chè vv. Già bố trí trồng dứa dọc theo hàng rào vào vườn Rẫy mô hình. Nhiều cây chè cũng được gieo trồng cho hái lá thu uống. Tại góc Vườn bên dưới, Già trồng rất nhiều Chuối và có thu nhiều buồng liên tục. Các loại cây ăn quả như nhãn, vú sữa, cam, quýt v.v… cũng được đưa vào trồng ít nhất 07-08 năm rồi. Cách đây hơn 02 năm, sau khi được đi học tập tại HEPA Già đi về và đã được truyền cảm hứng phục hồi và trồng càng nhiều loài cây bản địa, bên cạnh việc duy trì mô hình canh tác truyền thống. Già khoe với đoàn Già trồng rất nhiều cây xoan đâu từ sau khi đi HEPA về.

Trong quá trình canh tác của Già không hề dùng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật, thuốc diệt cỏ; kèm theo đó, Già kết hợp trồng trọt với chăn nuôi như; nuôi gà vit trong vườn và bò để lấy phân. Trong vài năm gần đây với sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền, Già cũng được hỗ trợ các giống cây lâm nghiệp như keo, bơi lời, và một số loại khác - già cũng đưa vào trồng thử nghiệm trong vườn, ví dụ một số loài Già xin được từ xã Măng Bút, cây nhãn, cây sa nhân. Già sắp xếp các loài cây trồng một cách rất tự nhiên và cũng quan sát rất kỹ các loại cây trồng theo năm tháng để xem tính phù hợp của các loại cây trồng.

Nhóm nhận thấy cách trồng và mô hình Vườn Rẫy của Già phù hợp với canh tác sinh thái của chính đồng bào Ca Doong. Và tri thức địa phương, các loại giống bản địa được gieo trồng và gìn giữ tại mô hình hiện nay cho chất lượng ngon, mặc dù số lượng ít nhưng đa dạng loài nên Già cảm thấy rất vui và hàng ngày vẫn động lực luôn tìm cây, trồng cây và giữ gìn các loài cho con cháu thế hệ sau.